Hòrtando nos muchanan di nan futuro


Dia bo tabata un mucha, abo, bo dosentenan o bo mayornan por a imaginá e trabou ku bo tin ta hasi awe? Hopi di nos ta bai trabou tur dia trahando den un rango ku no tabata eksistí tempu ku nos tabata den banki di skol. Kon skol por prepará e siguente generashon pa eksitó si nos no tin un bista kla di loke trabou lo ensera o ni kiko e fishínan di  futuro lo bai ta?.  Mas i mas mundu ta realisá ku mester kambia e systema di skol. Enseñansa mester focus mas tantu riba kreatividat i e abilitdat pa apliká konsèpto saká for di buki. Nos tin ku siña nos muchanan kon pa siña ya asina nan lo no stop ora nan sali banki di skol pero lo keda praktiká esaki pa restu di nan bida.

Antes un studiante ku kaba su estudio tabata bai traha na un kompania pa restu di su bida. Awendia nos ta biba den un mundu kaminda nos por spera e spit di kòmpiuter dòbel kada dos aña. (Moore’s law) Bo no ta muri den e mesun mundu ku bo a nase. Teknologia ta avansando hopi rápido. Pa hopi di nos ta manera ayera nos tabata koba den saku saka sèn lòs pa tira den telefòn publíko i asina hasi un yamada o kambia bateria di nos “CD player”. Muchanan awendia no sa mes kiko esakinan ta. Foi chiki ya nan tin un “smart phone” tur na app pa komuniká ku otro.

Mucha di 7 pa 9 aña ya ta vèrsá den lenga di programá

Na Kòrsou bo por bisa ku nos skolnan no a kambia fundamentalmente den e ultimo 50 añanan. Sigur ku nos a introdusí otro “leermethode” i ku nos yufrounan ta miho prepara pero no por konsidera esey un kambio fundamental. Ahinda vaknan manera Wiskunde, Ingles, Scheikunde ta wordu duná meskos ku 25 aña pasá. Hopi di e topíkonan ku nos muchanan ta haña ya no ta relevante mas (pa motibu di avanse den teknologia) i pues ta un pèrdèmentu di tempu.  – Bo tabata sa ku Singapore ni Finlandia ya no ta obligá muchanan siña skìrbi ku pèn i papel mas?

Nos ta hortando nos muchanan di nan futuro

E ehemplo di mas grandi den esaki ta ku di e top 10 profeshonan mas pidí den 2010, niun di nan no tabata eksistí den 2004. Pensa pa bo mes, kue un mucha ku tin nuebe o 10 aña awe i “fast forward” 20 aña. Na 2036, e lo tin 30 aña di edad i algún aña di eksperensia laborando. Pero eksperensia den kiko? Kua trabou e lo tin e momento ey? Kiko nos por hasi awe pa yuda definí su profeshon. E chèns ta grandi ku tur e job nan ku nos konosé awe lo ta otro o lo ni eksistí mas na 2036.

Coding klas na lagere school
Coding klas na lagere school

Mirando tur esaki nos tin ku puntra: kiko nos ta hasiendo pa duna nos muchanan Yu’i Kòrsou e ”skill set” nesesario pa produsi i kompetí ku talentonan mundialmente?

Mi no ta pretende di sá e kontesta, pero ora mi mira loke skolnan rònt mundu ta hasiendo anto kompará esey ku Kòrsou su seramentu di skol pa elekshon (2 dia), mandamentu di alumno kas pa motibu di Isla mi ta sigur ku Kòrsou ta kedando atrás. Den futuro nos muchanan lo no solamente kompetí ku mucha di bario pa trabou pero mas bien ku tur otro den región o asta rònt mundu.

Kua kambio abo lo kièr mira den enseñansa di Kòrsou?

Auteur: Endilo Lourens

Un Yu di Kòrsou biba na Singapore ku for di e punto di bista personal lo kompara e situashon di Singapore ku esun di Korsou indikando di un manera positivo e lesnan ku Korsou por siña y ehekutá pa drecha e kalidat di bida di Dushi Kòrsou.

Plaats een reactie